Co to jest NOP?

NOP – Niepożądany Odczyn Poszczepienny to niepożądany objaw chorobowy pozostający w związku czasowym z wykonanym szczepieniem ochronnym. Za związane czasowo ze szczepieniem uznaje się zaburzenia stanu zdrowia, które wystąpiły w okresie 4 tygodni po podaniu szczepionki, a które mogą być:

• indywidualną reakcją organizmu człowieka szczepionego na podanie szczepionki;
• wynikiem błędu wykonania szczepienia lub podania szczepionki;
• zjawiskiem niezależnym od szczepienia, a tylko przypadkowo pojawiającym się po szczepieniu.

Okres 4 tygodni nie dotyczy NOP po szczepieniu przeciwko gruźlicy (BCG) – w przypadku tego szczepienia okres ten jest dłuższy.

Rodzaje NOP

NOP mogą być miejscowe np. obrzęk, zaczerwienienie, bolesność w miejscu wstrzyknięcia szczepionki – wówczas w przypadku podania na jednej wizycie więcej niż jednej szczepionki wiadome jest, który preparat wywołał NOP.

NOP uogólnione jak np. gorączka, reakcja alergiczna, biegunka, płaczliwość – informują o wystąpieniu odczynu poszczepiennego, ale w przypadku podania na wizycie kilku szczepionek, nie wskazują po którym konkretnie preparacie odczyn wystąpił.

NOP mogą mieć postać łagodną, poważną i ciężką. To lekarz rozpoznaje NOP i określa jego rodzaj.

W Polsce NOP występują średnio raz na 10 000 przypadków i w przeważającej większości są to odczyny łagodne, które same ustępują po krótkim czasie. Ryzyko wystąpienia NOP ciężkiego w postaci reakcji anafilaktycznej na podanie szczepionki występuje niezmiernie rzadko – jeden na 1 000 000 przypadków.

Ryzyko wystąpienia NOP po szczepieniu jest znacznie niższe niż ryzyko wystąpienia ciężkich powikłań związanych z zachorowaniem na chorobę zakaźną.

Zgłaszanie NOP

Przed szczepieniem lekarz przeprowadza badanie kwalifikacyjne i informuje o możliwości wystąpienia najczęstszych objawów poszczepiennych, jak np. podwyższona temperatura, zaczerwienienie w miejscu wstrzyknięcia.

W przypadku wystąpienia niepokojących objawów chorobowych po szczepieniu należy zgłosić się do lekarza.

W przypadku rozpoznania przez lekarza NOP, ma on obowiązek zgłosić go do Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Niezależnie od lekarza osoba szczepiona lub opiekun dziecka szczepionego może zgłosić podejrzenie działania niepożądanego produktu leczniczego, w tym szczepionki samodzielnie za pośrednictwem strony internetowej Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych: https://smz.ezdrowie.gov.pl/view-smz/login

Gromadzenie danych ze zgłoszeń NOP oraz ich analiza są standardowymi metodami minimalizacji ryzyka stosowania szczepionek.

Ilość NOP